< Back

Ekonomia behawioralna w Pracowniczych Planach Kapitałowych – analiza skuteczności

Behavioral Economics in Employee Capital Plans (PPK) – the analysis of its efficiency

Łukasz Baszczak
ORCID: 0000-0001-8632-1849
l.baszczak@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski

DOI: 10.26366/PTE.ZG.2020.175

Download (pdf)

Cytowanie: Baszczak, Ł. (2020). Ekonomia behawioralna w Pracowniczych Planach Kapitałowych – analiza skuteczności. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 7(13), 5-17, DOI: 10.26366/PTE.ZG.2020.175

KODY JEL: J26, J32, D91

Celem artykułu jest analiza wprowadzonych w Polsce w 2019 roku Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) w świetle ekonomii behawioralnej i odpowiedź na pytania, jakie narzędzia tej dziedziny zastosowano przy projektowaniu PPK i na ile skuteczne okazały się, biorąc pod uwagę skalę uczestnictwa w PPK. Wiązało się to z oceną dotychczasowego działania PPK, w szczególności w porównaniu z programami tego typu w krajach takich jak Nowa Zelandia czy Wielka Brytania. W artykule omówiono wybrane odkrycia i idee ekonomii behawioralnej oraz możliwość ich zastosowania w systemie emerytalnym, zwłaszcza w pracowniczych programach dodatkowego, prywatnego oszczędzania emerytalnego, wykorzystujących przede wszystkim automatyczny zapis (auto-enrolment) jako opcję domyślną z możliwością dobrowolnego odstąpienia od uczestnictwa. Przeanalizowano dane dotyczące pierwszego roku funkcjonowania PPK i odniesiono je do odpowiadającego okresu dla podobnych programów w Wielkiej Brytanii i Nowej Zelandii. Pozwoliło to „rzucić światło” na pewne aspekty działania PPK w przyszłości.

Słowa kluczowe: ekonomia behawioralna, Pracownicze Plany Kapitałowe, ekonomia emerytalna, system emerytalny, ograniczona racjonalność, opcja domyślna, automatyczny zapis

Behavioral Economics in Employee Capital Plans (PPK) – the analysis of its efficiency

The aim of the article is to analyze the Employee Capital Plans (PPK) introduced in Poland
in 2019 in the light of behavioral economics and answer the questions about what behavioral or nudge tools were used in the design of the PPK and how effective they were, taking into account the scale of membership in the PPK after a year since of functioning. This was related to the evaluation of the performance of the PPK to date, in particular in comparison with programs of this type in countries such as New Zealand or Great Britain. The paper discussed selected discoveries and ideas of behavioral economics and the possibility of their application in the pension system, in particular in additional occupational private pension savings programs that use auto-enrollment as a default option with the possibility of voluntary opt-out. Data on the first year of functioning of the PPK was analyzed and it was compared to the corresponding period for similar programs in Great Britain and New Zealand. It allowed to shed light on certain aspects of the future PPK functioning.

Key words: behavioral economics, Employee Capital Plans, pension economics, pension system, bounded rationality, default bias, auto-enrolment