Skuteczność formalnych mechanizmów ochrony systemu instytucjonalnego w Polsce
Sławomir Czetwertyński
ORCID: 0000-0003-4078-0104
slawomir.czetwertynski@ue.wroc.pl
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Jakub Sukiennik
ORCID: 0000-0002-1289-7009
jakub.sukiennik@ue.wroc.pl
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
DOI: 10.26366/PTE.ZG.2023.237
Download (pdf)
Cytowanie: Czetwertyński, S.; Sukiennik, J. (2023). Skuteczność formalnych mechanizmów ochrony systemu instytucjonalnego w Polsce. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 18, s. 70-85. DOI: 10.26366/PTE.ZG.2023.237
KODY JEL: B52, K00, K41Wprowadzanie zmian w obszarze systemu instytucjonalnego w jego formalnej części jest w Polsce procesem opartym na szeregu procedur (w tym procedur oceny skutków regulacji oraz działań Trybunału Konstytucyjnego). Cele tych procedur pośrednio są związane z próbą przeciwdziałania zaburzeniom w funkcjonowaniu systemu instytucjonalnego. W Polsce od 1991 roku do dnia 20 lutego 2023 roku uchwalono łącznie 5560 ustaw, a dotychczasowe badania dotyczące mechanizmów ochrony systemu instytucjonalnego wskazują na ich niską skuteczność. Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: czy formalne mechanizmy ochrony systemu instytucjonalnego, w warunkach polskich, są skuteczne? Aby cel ten zrealizować, a zatem odpowiedzieć na postawione pytanie badawcze, dokonano przeglądu i usystematyzowania polskich aktów prawnych dotyczących mechanizmu ochrony systemu instytucjonalnego. Artykuł składa się z trzech podstawowych części. Pierwsza część dotyczy sformułowania modelu myślowego wyjaśniającego relację między skutecznością systemu instytucjonalnego, a działaniami prawotwórczymi. Druga część artykułu ukazuje na co składa się mechanizm ochrony systemu instytucjonalnego. W ostatniej części zajęto się analizą skuteczności zidentyfikowanych procedur ochrony systemu instytucjonalnego, w odniesieniu do modelu myślowego sformułowanego w części pierwszej.
Słowa kluczowe: system instytucjonalnych; mechanizmy ochrony systemu instytucjonalnego; ocena skutków regulacji (OSR)Effectiveness of the institutional system protection mechanism in Poland
The introduction of changes in the institutional system in its formal part is, in Poland, a process based on several procedures (including procedures for assessing the effects of regulations and the actions of the Constitutional Tribunal). The objectives of these procedures are indirectly related to the attempt to counteract disturbances in the functioning of the institutional system. Poland has enacted 5560 laws from 1991 until 20.02.2023, and previous research on the institutional system protection mechanisms indicates their low effectiveness. This article aims to answer the question: is the formal mechanism of protection of the institutional system, under Polish conditions, effective? In order to realise this objective and thus answer the research question posed, a review and systematisation of Polish legal acts concerning the institutional system protection mechanism has been conducted. The article consists of three main parts. The first part concerns the formulation of a mental model explaining the relationship between the effectiveness of the institutional system and lawmaking activities. The second part of the article shows what the institutional system protection mechanism consists of. The last part deals with the analysis of the effectiveness of the identified procedures for protecting the institutional system in relation to the thought model formulated in the first part.
Submitted: 2023-03-06, Reviewed: 2023-05-24, Accepted: 2023-07-09, Published: 2023-07-12
Panel redakcyjny
Umożliwia przesyłanie artykułów naukowych
oraz ich recenzowanie i redagowanie.